Z cyklu
Wrzesień

Sobota, 11. września 2010 roku

TRASA

Rudawa - (wokół stawu) - dolina Tartacznego Potoku - Chatka Sylwestrowa - Jagodna (Wrzesień) - dawny przysiółek Heidelberg - Rudawa

Która Jagodna jest wyższa?

(rozprawka z przesądem opartym na błędzie)

Powszechnie wiadomo, że najwyższym szczytem Gór Bystrzyckich jest Jagodna i że jej wysokość to 977 m n.p.m.

Czyżby?

Aby nie przynudzać lepiej przejść do rzeczy, a rzeczą – a nawet rzeczami – w tym miejscu są mapy:

Uważny obserwator dostrzeże zapewne, że wokół koty 965 m podpisanej jako Sasanka 'zamyka się' więcej poziomic niż wokół koty 977 m podpisanej jako Jagodna. Błędy są więc dwa: 1. kota 965 m umieszczona jest w niewłaściwym miejscu (powinna być umieszczona na trasie szlaku niebieskiego w rejonie pierwszej litery 'Y' w nazwie 'BYSTRZYCKIE'), 2. miejsce opisane jako Sasanka (napis mógłby pozostać) osiąga wysokość ponad 980 m, co wynika z rysunku poziomic. Cięcie poziomicowe 10 m, poziomice pogrubione co 50 m.

CHKO Orlické hory – turistická a cykloturistická mapa 1:25000, Geodezie On Line spo. s.r.o pro Eurokart s.r.o., 1. vydání 2005

	Tu kota 965 m podpisana jako Sasanka została umieszczona w innym miejscu (i jest zgodna z rzeczywistą jego wysokością), widać jednak, że tuż obok znajduje się nie podpisana kulminacja przekraczająca wysokość 980 m (otoczona zresztą dodatkową poziomicą, której nie ma wokół wierzchołka podpisanego jako Jagodna 977 m). Cięcie poziomicowe 20 m, poziomice pogrubione co 100 m.
	Ziemia Kłodzka z pograniczem polsko-czeskim – mapa turystyczna 1:100000, EKO-GRAF Wrocław 2010

	Tu treści najmniej, jako Sasanka podpisana kota 965 m (w miejscu o tej wysokości), niepodpisane miejsce u zbiegu przesiek na grzbiecie... Cięcie poziomicowe 20 m, poziomice pogrubione co 100 m.
	Sudety Środkowe część południowa Góry Bystrzyckie i Orlickie – mapa turystyczna 1:50000, Wydawnictwo Ziemia Kłodzka Nowa Ruda 1995

	Na tym skanie widać to kiepsko lub wcale, ale wokół sygnatury miejsca widokowego na SW od koty 965 m (podpisanej jako Sasanka) zamknięta jest jeszcze jedna poziomica. Jeśli przyjąć, że nie ma tam nagłych zagłębień terenu – typu rowu grzbietowego – wysokość tej poziomicy można ustalić jako 980 m... Cięcie poziomicowe 20 m, poziomice pogrubione co 100 m.
	Ziemia Kłodzka – mapa turystyczna 1:75000, Wydawnictwo Turystyczne PLAN Jelenia Góra 2006

	Na tej mapie Sasanki nie podpisano (i tym samym nie popełniono żadnego błędu...), ale wyraźnie widać, że północny wierzchołek grzbietu (przy literze 'K') przekracza wysokość 980 m... Cięcie poziomicowe 5 m, poziomice pogrubione co 25 m.
	Sztab Generalny Wojska Polskiego 1957-1958 – mapa topograficzna 1:25000 arkusze M-33-70-A-a Stara Bystrzyca i M-33-70-A-c Poręba

Tu najdokładniej można wykazać powszechnie powielany błąd: podpisana jest 'G. Sasanka', której wysokości co prawda nie podano (nie ma w tym miejscu żadnego znaczącego punktu pomiarowego), ale z rysunku poziomic niezbicie wynika, że miejsce to przekracza wysokość 985 m (najbliższa podpisana poziomica to 980 m a 'po drodze' do niej jest jeszcze jedna poziomica ciągła!). Na palcach jednej ręki można policzyć poziomice ciągłe między ową 'G. Sasanką' i przełęczą na południe od niej (zbieg 4 przesiek i drogi) a także poziomice między tą przełęczą a szczytem podpisanym jako 'G. Jagodna' 977 m, położonym jeszcze kawałek dalej na południe. Opisy kilku poziomic i punktów wysokościowych w tym rejonie potwierdzają sytuację: 'G. Sasanka' jest bezsprzecznie wyższa od 'G. Jagodnej' o jakieś 8 metrów! Dokładna wysokość kulminacji na szlaku niebieskim na NE od 'G. Sasanki' to 964,9 m. Cięcie poziomicowe 5 m, poziomice pogrubione co 10 m.

Główny Urząd Geodecji i Kartografii – mapa topograficzna 1:10000 arkusze 482.214 Młoty i 482.232 Rudawa świetna przeglądarka map: http://156.17.201.140/mapviewer/

	Stephans B. (Stephans Berg) z wysokością 962,1 m (zbieg drogi i przesieki), nie podpisana kota 978 m, nie podpisana kota 977,2 m. Warto zwrócić uwagę na umieszczenie nazwy Heidel-Berg (właśnie od tej nazwy pochodzi polskojęzyczna Jagodna), którą objęto grzbiet a nie któryś z wierzchołków. Czy to nie jest podejście najsensowniejsze? Cięcie poziomicowe 20 m, poziomice pogrubione co 100 m.
	Topographische Karte 1:25000 (Meßtischblatt) Blatt 5765 Habelschwerdt, Preussische Landesaufnahme 1884, Reichsamt für Landesaufnahme berichtigt 1919 (Druck 1938)

Stephans Berg (Stephansberg) to Sasanka, a właściwie Szczepanka lub Stefanka – dawniej wieś Hohndorf (dziś Wyszki) posiadała przysiółek Stephansberg, który w czasach polskich nazwano Szczepkowem. Gdzie ta Sasanka właściwie jest i dlaczego w ogóle nadano nazwę niewielkiemu (wyraźnie niższemu w całym grzbiecie) wierzchołkowi? Być może z powodu jego lepszej 'dostrzegalności' (wyróżnialności), zwłaszcza od strony Bystrzycy Kłodzkiej. Jednak spór o swoją wyższość może toczyć właśnie ten wyższy wierzchołek, który pozostawiono bez nazwy...

Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 14, Wydawnictwo PTTK 'Kraj' Warszawa – Kraków 1992, strona 217

Wszyscy zdobywcy odznak turystycznych typu Korona Gór Polski, Korona Sudetów czy Korona Ziemi Kłodzkiej powinni rozważyć zdobycie właściwej Jagodnej, a najlepiej 'całej' Jagodnej. To naprawdę nic trudnego, zwłaszcza gdy się już jest na górze!

JZ.

Grzbiet Jagodnej pozastawiany jest wieżami myśliwskimi, które złośliwi lub nieświadomi nazywają 'ambonami'. Niewielka jest ich przydatność dla miłośników widoków, które i tak przesłaniają drzewa (na grzbiecie jest przecież dość płasko a las – na szczęście – znów rośnie), ale można z nich uczynić cel – dodatkowy. I zdobyć je wszystkie!

Wieża na wierzchołku 985 m (północna Jagodna zwana czasem Sasanką

Wieża przy szlaku niebieskim między najwyższymi wierzchołkami Jagodnej, około 961 m

'Sowa' – wieża na wierzchołku 977 m (południowa Jagodna)

BS.

Powrót na główną polanę     Powrót do relacji z wycieczki 'Wrzesień'

25. września 2010